Week 24: 8-14 juni 2025

8 juni: Pinksteren

Regio: Angola en Mozambique

 

Kerkelijk jaar - Pinksteren

Achtste zondag van Pasen: Pinksteren – pentecostè, wat vijftigste betekent.
Op de 50e dag, zeven weken na Pasen, viert de christelijke kerk de vervulling van Gods beloften. Als het Joodse volk de eerste vruchten van de oogst viert, vieren christenen de eerste vruchten van de Geest en de grondlegging van de ene universele kerk als de nieuwe schepping.
Toen de dag van het Pinksterfeest aanbrak waren ze allen bij elkaar. Plotseling klonk er uit de hemel een geluid als van een hevige windvlaag, dat het huis waar ze zich bevonden geheel vulde en allen werden vervuld van de Heilige Geest... (Handelingen 2:1-4)

Dit zijn de woorden van Jesaja, de zoon van Amos;
het visioen dat hij zag over Juda en Jeruzalem
Jesaja 2: 2 en 3:
2. Eens zal de dag komen dat de berg
met de tempel van de Heer rotsvast zal staan,
verheven boven de heuvels, hoger dan alle bergen.
Alle volken zullen daar samenstromen.
3. Machtige naties zullen zeggen: 'Laten wij
optrekken naar de berg van de Heer,
naar de tempel van Jakobs God.
Hij zal ons onderrichten, de weg wijzen,
en wij zullen zijn paden bewandelen.'
Vanaf de Sion klinkt zijn onderricht,
vanuit Jeruzalem spreekt de Heer.

1. De wereld is gewonnen door woord en geest.
Zoals het is begonnen met Pinksterfeest,
zoals in alle talen het is verstaan,
zo zal het zich herhalen van nu voortaan.
2. Uit alle kerken komen wij om U saam.
Gij schrijft in onze dromen uw grote naam,
o God, die uit de wolken daalt in de tijd,
een licht voor alle volken in eeuwigheid.
Lvd 251 (J.W. Schulte Nordholt,1920-1995,
een Nederlands dichter en hoogleraar
in de geschiedenis en cultuur van Noord Amerika)

Gij die uw gemeente bijeenroept hier en waar ook ter wereld;
die ons raakt met uw woord, die ons kent van gezicht,
niet vergeet onze namen - kom over ons met uw Geest.
(H. Oosterhuis, Tafelgebed Verzameld Liedboek, blz. 638)


Geef ons heden ons dagelijks brood - de vierde bede van het Onze Vader - En zij bleven volharden bij het onderwijs der apostelen en de gemeenschap, het breken van het brood en de gebeden. (Handelingen 2:42)
Voor meer over deze bede, zie "Het Onze Vader in het kerkelijk jaar."
O Lam van God, U loven wij
Gij, die een broodhuis voor ons zijt,
een wijngaard die het hart verblijdt.
Heer Jezus, die ons drenkt en voedt,
Gij zelf zijt onze overvloed.
(ds.Jaap Zijlstra, EL 290:4)

Achtste zondag van Pasen: Pinksteren – Pentecostè, wat 50e betekent.
Op de 50e dag, zeven weken na Pasen, viert de christelijke kerk de vervulling van Gods beloften. Als het Joodse volk de eerste vruchten van de oogst viert, vieren christenen de eerste vruchten van de Geest en de grondlegging van de ene universele kerk als de nieuwe schepping.
De gaven van de Geest:
vriendelijkheid, goedheid, vreugde, vrede en geduld,
liefde, vertrouwen en zachtmoedigheid.

Pinkstergebed:   
O God, op deze dag hebt Gij in het hart van mensen het licht van uw Geest
ontstoken, zodat zij vrijmoedig en vurig uw grote daden verkondigden;
vervul ook ons hart met de warmte van die Geest, zodat wij voortdurend
gericht zijn op wat heilzaam is en heel maakt en in alle omstandigheden
vertrouwen op uw geestkracht die bezielt en bemoedigt. (ds.W.R.v.d.Zee)

Ester - Verborgen
En de koning voelde voor Ester meer liefde dan voor alle andere vrouwen,
meer dan alle andere meisjes verwierf zij zijn bewondering en genegenheid. (Ester 2:17a)
Zo komt Ester aan het hof van koning Ahasveros. Het zal geen toeval zijn dat haar naam ‘verborgen’ betekent in een boek waarin de naam van God niet voorkomt.
In heel het boek Ester blijft God verborgen.
God wordt nergens genoemd, nergens aangehaald. Aan de ene kant de wet van Meden en Perzen: zo zijn onze manieren, en aan de andere kant: de verborgene, Ester, God.
Toch is het boek in de bijbel opgenomen. Mensen herkenden blijkbaar in het verhaal van Ester een verhaal van hoe mensen handelen in geloof. God gebeurt hier, zou je kunnen zeggen, zonder dat God bij name genoemd wordt.
God gaat schuil achter alles wat in dit verhaal gebeurt. Hij blijft een geheim, iets waar we alleen maar een vermoeden van hebben. Dit verhaal zou wel eens met God te maken kunnen hebben. Dat is de ervaring van mensen die dachten dat er na verdriet geen leven meer is. Na vreemdelingschap geen bevrijding. En dat er dan soms toch die ommekeer is.
Mogen we zeggen dat dát dan met God te maken heeft? Dat God gebeurt zonder dat Hij bij name wordt genoemd?
(Uit een toespraak van Hester Smits op 16 maart 2008 in de Amsterdamse Studentenecclesia)

2e Pinksterdag
 
Oecumene* – steeds opnieuw bedreigd
Onder christenen bestaat een wereldwijd verlangen dat de door Christus zelf beloofde gemeenschap van alle gelovigen werkelijkheid wordt. Maar alle bemoeiingen en ontmoetingen van kerkleiders en conferenties hebben tot nu toe niet tot de ene wereldkerk geleid. Allerlei redenen kunnen daarvoor worden genoemd (en vaak lijken ze belachelijk). Maar misschien moeten alle betrokkenen en hopenden bedenken of deze verscheidenheid  juist ook niet ten goede kan werken als de Geest aanwezig is. Zoals in Jeruzalem, waar ‘zij allen eendrachtig bijeen waren en Gods Geest in hun midden was’ (Handelingen 2). (Bron:R.v.K)
 
God, die onder mensen wonen wilt, wees aanwezig in het huis van uw kerk,
opdat zij mag zijn een gastvrij oord voor allen die U zoeken,
voor allen die lijden onder onrecht en verdeeldheid,
voor allen die verlangen naar vrede en recht.
Help ons als christenen elkaar de hand te reiken en bruggen te slaan naar mensen
van andere religies en culturen,
opdat deze wereld worden mag een voor allen veilig thuis.
Amen.(ds. W.R.v.d.Zee)

*oecumene: heel de wereld
 
Zomertijd
God, onze Vader, onze Moeder,
wij hopen op U, op U en uw nabijheid,
en wij vragen U niet om wonderen uit de hemel,
wij vragen U zo aanwezig te zijn in de Geest
dat mensen metterdaad uw bondgenoten
kunnen worden, een sprekend evenbeeld
van uw vaderlijke zorg, van uw moederlijke liefde;
en dat er tekenen zullen komen van
een  nieuwe wereld zoals Gij die bedoelt:
een moederland, een vaderland.
(ds. W.R. v.d. Zee)
 
Pinksteren - "In Spirit and in Truth", Liederen en Gebeden voor de 7e Assemblée van de Wereldraad van Kerken in Canberra-Australië, 1991
Gebed tot de Heilige Geest:
Geest van Waarheid, maak ons vrij om kinderen van God te worden.
Open onze oren, opdat wij het huilen en weeklagen van de wereld horen.
Open onze lippen, opdat wij een stem mogen zijn voor hen die geen stem hebben.
Open onze ogen, opdat wij uw visioen van vrede en gerechtigheid zien.
Vervul ons met moed en geloof, die aan uw profetische waarheid ontspringen.
Kom, Heilige Geest, vernieuw de hele Schepping.
 

Veni Sancte Spiritus - Kom Heilige Geest - Taizé


In wereldwijde verbondenheid gedenken wij: Week 24 - Angola en Mozambique

 

 
Voorbeden: Week 24

Voedseldistributie in een dorp in Angola, district Cunene (Angola-Food)
Dank voor:
•De Verenigde Naties, met name het World Food Program en andere organisaties die hulp bieden aan het volk van Angola en Mozambique.
•De kerken, die nog steeds hoop geven aan mensen gehavend door burgeroorlog.
•De pogingen om een open dialoog tussen tegengestelde gemeenschappen te houden.
•Boeren die het beplanten van velden riskeren zelfs wanneer er landmijnen aanwezig zijn.
 
Bid voor:
•Wederopbouw van deze landen, verwoest door een burgeroorlog.
•Degenen die dakloos achtergebleven zijn of die gevlucht zijn.
•De tienduizenden mensen die ledematen hebben verloren vanwege landmijnen, en voor alle mensen die de komende jaren met hen moeten omgaan.
•Kinderen die nooit vrede hebben gekend, die zijn getraumatiseerd en slachtoffer van de oorlog zijn geworden.
•Een balans van regen en zon, zodat de gewassen groeien.
•Groter leveringen van voedsel en lagere prijzen, zodat de armen zichzelf en hun gezin kunnen voeden.
•Mensen die lijden aan HIV en aids en voor hun families en hun gemeenschappen.
•Een einde aan de internationale schuldslavernij.
 

Wereldwijd verbonden: Week 24

Angola - een rijk land met arme mensen (Werkstuk VMBO)
Angola en Mozambique

Deze beide landen in Zuidelijk Afrika, waarvan Angola aan de westkust en Mozambique aan de oostkust ligt, werden zo’n 500 jaar door Portugezen overheerst. Beide landen werden na een lange strijd in 1975 onafhankelijk en waren sindsdien in burgeroorlogen verwikkeld. Honderdduizenden mensen in Angola sneuvelden of raakten ernstig gewond. Na het vredesakkoord begin 1991 vroeg het Angolese Rode Kruis het Nederlandse Rode Kruis om hulp. Minstens 80.000 Angolezen missen één of beide benen en zeker één miljoen kinderen verloor beide ouders. “Dit conflict is het bloedigste ter wereld”, schreef secretaris-generaal Boutros Ghali aan de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.
Archibald Paterson, een uit Liverpool afkomstig lid van de Anglicaanse Kerk, gegrepen door de sprekers op de Edinburg Mission Conference van 1910, besloot op eigen houtje naar Afrika te vertrekken om daar als missionaris te gaan werken. In 1925 kwam hij op een hoogvlakte in Angola terecht bij twee stammen. Met toestemming van de lokale stamoudsten bouwde hij een school in een dorp met de naam Kikaya. Hij leidde zijn leerlingen op tot evangelist. Al spoedig was een heel leger van evangelisten in het gebied werkzaam. Op hun reizen gebruikten zij het Anglicaanse ‘Book of Common Prayer’, maar voor de rest wisten zij niets van de Anglicaanse Kerk af. Patterson noemde zijn werk ‘Mission of the North’.
Sint Paulus Missie en Diaconaat ondersteunt, samen met de missieorganisaties van de andere Europese Oudkatholieke kerken, het Anglicaanse missie-bisdom van Angola, dat deel uitmaakt van de ‘Province of the Church of Southern Africa’. (foto: OKKN)
In 1961 brak er in Angola een guerrillaoorlog uit, gericht tegen de Portugese kolonisator. Deze sloeg hard terug. Niet-Rooms-Katholieke missionarissen, dus ook Patterson, werden het land uitgezet. Juist voordat deze aan boord van het schip ging dat hem naar Engeland zou terugbrengen, kreeg hij bericht dat de Portugezen vrijwel alle leiders van zijn ‘Mission of the North’ hadden geëxecuteerd. Veel kerkleden vluchtten naar Zaïre (nu Congo). Zij die bleven, verborgen zich in het oerwoud en werden pastoraal bijgestaan door Alexander Luis Domingos.
 
In 1975, na de onafhankelijkheid van Angola kwamen de meeste vluchtelingen terug naar hun geboortegrond. Ook Patterson, nu een oude man, was terug, maar moest hulpeloos toezien hoe ‘zijn’ Mission in facties uiteenviel. Alexander Luis Domingos leidde een groep die zich Anglicaans noemde. De rest koos voor wat nu de United Evangelical Reformed Church is. Patterson nam toen een drastisch besluit. Zelf een leek, ‘wijdde’ hij een aantal kerkleiders, waaronder Domingos. Hij zei:’ Kniel en ik zal je wijden; later zal iemand dit wel rechtzetten’.
In 1990 werd er door de groep, die geleid werd door Domingos contact gelegd met bisschop Dinis van Lebombo in Mozambique. Deze kwam naar Angola en wijdde een aantal kerkleiders tot diaken en een jaar later tot priester. Bisschop Dinis werd tot contactpersoon benoemd door de leiding van de ‘Province of the Church of Soutern Africa’. Domingos werd benoemd tot ‘bisschoppelijk gedelegeerde’. Hij overleed in 1992. In 2002 werd de Kerk een anglicaans missie-bisdom onder de leiding van Andre Soares. Deze werd in 2005 tot eerste bisschop van het bisdom gewijd. (Sint Paulus Missie en Diaconaat van de OKKN)
 
De Angolese Kerk groeit snel. Vandaag de dag zijn er meer dan 40 parochies. Het bisdom kent eigen scholen, medische posten, opvang voor teruggekeerde vluchtelingen en landbouwprojecten. De groei van de Kerk, ook buiten het oorspronkelijk gebied van de ‘Mission of the North’, vereist een toenemend aantal geestelijken, die tevens goed opgeleid zijn. De samenwerkende Oud-Katholieke missieorganisaties ondersteunen de theologisch opleiding van het Angolese bisdom daarom van harte.
 
Mozambique is eveneens een door burgeroorlog verscheurd land. Daar werd in oktober 1992 een vredesakkoord gesloten. Het land is nu op weg naar stabiliteit en ontwikkeling. In beide landen wordt door de kerken op veel manieren samengewerkt. Wij gedenken deze landen met woorden uit Angola en/of Mozambique:
 
Wij danken U, o God, voor het grote geschenk van de hoop.
Wij danken U voor de vrede in de harten van mannen en vrouwen
in dit deel van Afrika, die geloven in U als de levende God,
Helper in tijden van gevaar. (Uit Angola)
O Heer, wij bidden U om gerechtigheid, vrede en veilige verhoudingen
in heel Zuidelijk Afrika. U vernedert die hun macht misbruiken.
Daarom bidden wij U: laat de zachtmoedigen de aarde beërven.(Uit Mozambique)

Lied 425, Vervuld van uw zegen gaan wij onze wegen...Zegenlied Noorderkerk Den Haag, organist Ronald Mulder

 
Vervuld van uw zegen gaan wij onze wegen, van hier uit dit huis waar uw stem wordt gehoord. In Christus verbonden, tezamen gezonden, op weg in een wereld, die wacht op uw woord. Om daar in genade uw woorden als zaden te zaaien tot diep in het donkerste dal. Door liefde gedreven, om wie met ons leven, uw zegen te brengen die vrucht dragen zal. (Tekst: Rikkert Zuiderveld, naar Omer Westendorf, 'Sent forth by God's blessing')